Με την έναρξη του νέου έτους ο Όμιλος Φιλών Αστρονομίας προγραμματίζει μια σειρά διαλέξεων από αστρονόμους-αστροφυσικούς, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν διαδικτυακά τις ερχόμενες Τετάρτες στις 8 μ.μ.

Η σειρά των διαλέξεων, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής, έχει ως ακολούθως:

 

♦ 27/01/2021, 8 μ.μ.  Δρ Ηλίας Ρούσσος, αστροφυσικός και ερευνητής στο Ινστιτούτο Max Planck.

Πλανητική φυσική μέσω μαγνητοσφαιρικών μετρήσεων: η ανακάλυψη των υπόγειων ωκεανών των φεγγαριών του Δία.

 

♦03/02/2021, 8 μ.μ.  Δρ Κοσμάς Γαζέας, λέκτορας παρατηρησιακής αστροφυσικής.

Γεροσταθοπούλειο Πανεπιστημιακό Αστεροσκοπείο Αθηνών: 21 χρόνια προσφοράς στην έρευνα και στην εκπαίδευση.

 

♦ 10/02/2021, 8 μ.μ. Δρ Φιόρη Αναστασία Μεταλληνού, αστροφυσικός και υπεύθυνη στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου.

Επικούρεια Σκέψη και Σύγχρονη Αστρονομία.

 

♦ Εκκρεμεί η ημερομηνία.   – 8 μ.μ. Δρ Γιάννης Αντωνιάδης, Ερευνητής στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας Έρευνας, Κρήτη.

Ο μαγικός κόσμος των αστέρων νετρονίων.

Διάλεξη πρώτη:

Πλανητική φυσική μέσω μαγνητοσφαιρικών μετρήσεων: η ανακάλυψη των υπόγειων ωκεανών των φεγγαριών του Δία, Τετάρτη 27/1, 8 μ.μ.

Στην πρώτη διάλεξη που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 27/1 στις 8 μ.μ., ομιλητής θα είναι ο Δρ Ηλίας Ρούσσος, αστροφυσικός και ερευνητής στο International Max Planck Research School Alumni του Göttingen με θέμα: Πλανητική φυσική μέσω μαγνητοσφαιρικών μετρήσεων: η ανακάλυψη των υπόγειων ωκεανών των φεγγαριών του Δία

Ο σύνδεσμος για την παρακολούθηση της διάλεξης: https://youtu.be/dSGL8AP29lI

Το Δεκέμβριο του 1998, το επιστημονικό περιοδικό Nature δημοσίευσε τη μελέτη μιας ομάδας ερευνητών που συμμετείχαν στην αποστολή Galileo, η οποία ήταν ήδη 3 χρόνια σε τροχιά γύρω από το Δία.

Οι μετρήσεις που το διαστημόπλοιο είχε συλλέξει περιείχαν ισχυρές ενδείξεις πώς κάτω από την παγωμένη επιφάνεια δύο δορυφόρων του Διά, της Ευρώπης και της Καλλιστώς, υπήρχαν ωκεανοί νερού.
Μέχρι και το τέλος της αποστολής το 2003, οι αρχικές αυτές ενδείξεις έχουν μετατραπεί σε αποδείξεις, όχι μόνο για τα δύο αυτά φεγγάρια, αλλά και για ένα ακόμα, τον Γανυμήδη, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του ηλιακού μας συστήματος.

Ένας τέταρτος δορυφόρος, η Ιώ, εικάζεται πως φιλοξενεί υπόγειους ωκεανούς μάγματος. Όσον αφορά τον ωκεανό της Ευρώπης, θεωρείται πλέον ως μία από τις βασικότερες δομές στο ηλιακό μας σύστημα που θα μπορούσε να φιλοξενεί κάποια μορφή ζωής, εκτός της Γης.

Πως προκύπτουν όμως όλα αυτά τα συμπεράσματα;

Στην ομιλία αυτή θα εστιάσουμε στο κυρίαρχο ρόλο της μαγνητοσφαιρικής φυσικής για τη διεκπεραίωση αυτών των ανακαλύψεων, στο ρόλο των μαγνητοσφαιρικών μετρήσεων ως βασικό εργαλείο έρευνας στην πλανητική φυσική και θα αναφερθούμε συνοπτικά και στα μελλοντικά σχέδια για τη μελέτη αυτών των ωκεάνιων κόσμων μέσω των αποστολών JUICE και Europa Clipper.

 

 

O Δρ Ηλίας Ρούσσος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1979. Αφού αποφοίτησε από το τμήμα Φυσικής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 2003, συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο International Space University του Στρασβούργου στη Γαλλία, προτού μεταβεί στην πόλη Goettingen της Γερμανίας και στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για έρευνες στο Ηλιακό Σύστημα (Max Planck Institute for Solar System Research – MPS) για να εκπονήσει τη διδακτορική του διατριβή σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Braunschweig (2005 – 2008).

Κατά τη διάρκεια της διατριβής του, Δρ Ρούσσος εντάχθηκε στις πειραματικές ομάδες ASPERA-3 (Mars Express) και Magnetosphere Imaging Instrument/MIMI (Cassini), με δεδομένα των οποίων μελέτησε τις αλληλεπιδράσεις πλάσματος και σωματιδιακής ακτινοβολίας με ελαφρώς μαγνητισμένα ή μη μαγνητισμένα σώματα στο ηλιακό μας σύστημα.

Μετά το πέρας των διδακτορικών του σπουδών παρέμεινε στο MPS όπου και συνέχισε την έρευνα του με την ομάδα του MIMI έως και το 2019. Πέραν του Cassini και του Mars Express, συμμετέχει ως μέλος ερευνητικών ομάδων σε πληθώρα διαστημικών προγραμμάτων τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως οι αποστολές JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) και Europa Clipper, ή και ως σύμβουλος για τη διαμόρφωση πειραμάτων στον μελλοντικό διαστημικό σταθμό Gateway.
Το ερευνητικό και διδακτικό έργο του Ηλία Ρούσσου αριθμεί πάνω από 120 δημοσιεύσεις, την επίβλεψη υποψηφίων διδακτόρων, τη διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων και συνεδρίων κ.α. Δραστηριοποιείται επίσης και ως συντάκτης του ευρωπαϊκού περιοδικού Annales Geophysicae, όπου έχει διαχειριστεί πάνω από 100 άρθρα, αλλά και ως κριτής επιστημονικών δημοσιεύσεων και ερευνητικών προτάσεων.

Οι τομείς ειδίκευσής του είναι:

• Ζώνες ακτινοβολίας Δία και Κρόνου. προέλευση, δομή και δυναμική.

• Ενεργειακή επιτάχυνση φορτισμένων σωματιδίων στις μαγνητικές σφαίρες των εξωτερικών πλανητών.

• Αλληλεπιδράσεις σελήνης και δακτυλίου-μαγνητόσφαιρας.

• Επιστημονική προετοιμασία για την αποστολή JUICE στον Δία.

• Όργανα: προσομοιώσεις ακτινοβολίας του ανιχνευτή PEP / JEI του διαστημικού σκάφους JUICE.

• Πλανητικός διαστημικός καιρός.

Για το ερευνητικό του έργο και προσφορά στην επιστήμη έχει βραβευτεί από την Ευρωπαϊκή και Αμερικανική Ένωση Γεωφυσικής καθώς και από την κοινότητα Μαξ Πλανκ.